Mahkeme, özel hayata saygı hakkına dikkat çekti

Danıştay, Silifke’nin Akdere mahallesinde yapılacak çimento fabrikası için verilen ÇED raporunun iptali istemiyle açılan davayı reddetmişti. Davacı vatandaş dosyayı Anayasa Mahkemesine taşıdı. Yüksek mahkeme, özel hayata saygı hakkının kamu tarafından ihlal edildiğine dikkat çekti, ÇED iptal davasının yeniden görüşülmesi gerektiğine hükmetti.

Silifke’ye bağlı Akdere Mahallesinde faaliyet yürüten Akdere Çimento için 2017 yılında ÇED olumlu raporu verildi.

Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED) ile yöre sakinlerinden, eski Milletvekili Ali Su, ÇED olumlu raporunun iptali istemiyle Mersin İdare Mahkemesinde dava açtı. Dava dilekçesinde çimento fabrikasının yakınında zeytinlikler olduğu, fabrikanın zeytinliklere zarar vereceği ileri sürüldü.

Yerel mahkeme, Tarım Gıda ve Hayvancılık İl Müdürlüğüne yazı yazarak, çimento fabrikasının 3 kilometre yakınında zeytinlik olup olmadığını sordu, ayrıca bilirkişi görevlendirdi.

Bilirkişi incelemesini ve Tarım Müdürlüğü yazısını dikkate alan Mersin İdare Mahkemesi, çimento fabrikasının, 3 kilometre mesafedeki zeytinliklere zarar vermemesinin mümkün olmadığına işaret etti ve ÇED olumlu raporunu iptal etti.

Yerel idare mahkemesinin kararı çimento şirketi tarafından temyiz edildi. Danıştay 14. Dairesi, çimento fabrikası yakınındaki zeytinliklerin ekonomik işletme büyüklüğünde olmadığını, dağınık olduğunu, 2006 yılından sonra ekilmiş olduğunu öne sürerek ÇED olumlu raporunun iptal edilmesine gerek olmadığına hükmetti ve iptal davasını kesin olarak reddetti.

ANAYASA MAKEMESİ: YENİDEN GÖRÜŞÜLMELİ

Mersin Çevre ve Doğa Derneği (MERÇED) ile yöre sakinlerinden, eski Milletvekili Ali Su bunun üzerine Anayasa Mahkemesine başvurdu. Avukat Ayşe Doğan tarafından hazırlanan başvuru dilekçesinde, ÇED iptal davasının reddedilmesi ile özel hayata saygı hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle yapıldı.

Anayasa Mahkemesi, MERÇED’in başvurusunu, kişi bakımından yetkisizlik gerekçesiyle reddederken Ali Su’yun başvurusunu kabul etti.

Anayasa Mahkemesi, Danıştay’ın davanın reddine ilişkin kararında somut bilgi ve yeterli delil sunulmadığına, Tarım Müdürlüğünün çimento fabrikasının yakınında zeytinlik bulunduğuna ilişkin yazısı üzerinde yeterli tartışmanın yapılmadığına dikkat çekti.

Kararda, “Kamusal makamların olaya gereken özenle yaklaşmadıkları, kamusal ve bireysel menfaatleri gerektiği kadar değerlendirmedikleri ve kamusal makamların olayda özel hayata saygı hakkı bağlamında pozitif yükümlülüklerini yerine getirmediği değerlendirilmektedir.  Açıklanan gerekçelerle anayasanın 20. Maddesinde düzenlenen özel hayata saygı hakkının ihlal edildiğine karar verilmesi gerekir” denildi.

Anayasa Mahkemesi, Akdere’de çimento fabrikası kurmak isteyen şirkete verilen ÇED olumlu raporunun iptaliyle ilgili davanın yeniden görülmesi gerektiğine hükmetti.