Çocuklar genellikle bir kardeşi olacağını öğrendiklerinde paylaşmak istemediği her şeyi paylaşmak zorunda olmanın neden olduğu stres ile huzursuz ve mutsuz olabilirler. Kardeş kıskançlığı oldukça doğal bir duygudur. Aşırı düzeyde olmadığı sürece kardeşlerin arasında kıskançlık olması yadırganmayacak bir durumdur. Eğer ebeveynler doğru yaklaşımı benimserlerse kardeş kıskançlığı en hafif düzeyde kalır ve büyük problemlere sebep olmaz.
Bu durumu hafifletmek ve rahat geçirmek için öneriler;
- Olumlu davranışları övün
İşin püf noktası, kasıtlı olarak iyi bir ağabey, abla olduğu zamanları bulmak ve bunun için onu övmektir. Olumlu davranışlarından dolayı onu övmektir. Olumlu davranışlarından dolayı onu övmek, onu bu yolda devam etmesi için cesaretlendirir. Uygunsuz davranışlarla daha az, kardeşlerine iyi davrandığında daha çok dikkat çekilebilir. Olumsuz davranışları düzeltmektense övgü yoluyla olumlu davranışları teşvik etmek çok daha kolaydır.
- Rekabeti değil, iş birliğini teşvik edin
Kardeşlerini rakip olarak ne kadar az görürlerse, bir erkek veya kız kardeşe sahip olmanın değerini o kadar çok anlarlar.
- Yapacakları işleri birbirlerine karşı değil, zamana karşı tamamlamalarını isteyin. Örneğin, oyuncakları kimin daha hızlı toplayabileceğine göre değil, belirli bir zamana kadar toplamak gibi oyunlar oynayın.
- Takım olarak çalışmalarını teşvik edin. Örneğin, bir çocuk çorapları eşleştirirken diğeri katlayabilir ya da biri bulaşık makinesinden bardakları alırken diğeri dolaba koyabilir.
- Onları aynı takıma koyan oyunlar oynayın, kazanmaya ya da kaybetmeye odaklı oyunlar değil.
- Çocuklarınızın dahil olduklarını hissettirin
Kardeş kıskançlığı genellikle bir çocuk kendini dışlanmış hissettiği için ortaya çıkmaktadır. Çocuklar oynarken (ya da kavga ederken) ev işlerinizi yapmak yerine, sofrayı kurmanıza ya da salata yapraklarını ayırmanıza yardım etmeleri için onları teşvik edin.
- Çocuklarınızı özel kılan şeyler hakkında konuşun
Kardeşinin bir günü veya okulda özel bir etkinliği olabilir, bunun sonucunda ailenin tüm ilgisini çekmiş olabilir. Eğer çocuğunuzun kardeşine içerlediğini hissediyorsanız, ona ne kadar özel ve benzersiz olduğunu hatırlatın. Nasıl güzel şarkı söylediğinden, çizimlerinin sizi nasıl mutlu ettiğinden veya nasıl bu kadar sorumluluk sahibi bir çocuk olduğundan bahsedin.
- Empatiyi teşvik edin
“Eğer….olsaydın nasıl hissederdin?” ya da “başkası olsa hoşuna gitmezdi…” gibi sorular sorun ve empatik hissetmesini sağlayın.
Ayrıca, çocuğunuzun geçmiş deneyimlerinden birini o anda yaşadıklarıyla ilişkilendirebilirsiniz. Örneğin, kardeşinin ağladığını görürse, “biz de üzülüyoruz. Geçen gün parktan ayrılmak zorunda kaldığımızda nasıl üzüldüğünü hatırlıyor musun? Kardeşin de böyle bir şey hissediyor.” gibi empati kurmasını sağlayacak cümleler kurun.
- Koşulsuz sevginizi güçlendirin
Derinlerde hepimiz reddedilmekten korkarız, çocuklarda öyledir. Çocuklar davranışlarının kendilerini ebeveynlerinden uzaklaştıracağından ya da her zaman kalplerinde biricik ve özel olamayacağından endişelenirler. Çocuğunuz yaramazlık yaptığında ona “kötü çocuk” olduğunu söylemeyin, bunun yerine kötü bir seçim yaptığını dile getirin. Davranışının doğru olmadığını ele alın, onun bir birey olarak yaramaz ya da kötü olduğunu değil.
Psikolog ve Aile Danışmanı Berna Baş