Çoğumuzun çocukken sokaklarda, bahçelerde akşamlara kadar oyunlar oynadığımız, ağaçlara tırmandığımız, oyun oynamaktan, koşturmaktan kendimizi alamadığımız çoğunu “yaramazlık” olarak adlandırabileceğimiz anılarımız vardır mutlaka.
İçinde bulunduğumuz son 20 yıldan öncesine kadar “dikkat
dağınıklığı ve hiperaktivite bozukluğu” diye bir konudan pek bahsedilmiyordu.
Hatta bugünlerde bile, kimileri için yeni kuşakların ambalajlı gıda ürünlerine daha fazla maruz kalması, kimileri içinse modern abartıdan başka bir şey değil.
Kalıplaşmış, geleneksel yanlış düşünce ve tutumlar vardır.
“Çocuk dediğin biraz yaramaz olacak”, “Yaramaz çocuk daha zekidir”
“Fazla zekadan yerinde duramıyor” “Fazla şımartılmış”
“Arkadaşlarını görünce coşuyor” gibi düşünce kalıpları, durumun fark edilmesini daha da zorlaştırıyor.
Dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite bozukluğu(DEHB) alanında son yıllarda yapılan çalışmalar hızla gelişiyor olsa da geleneksel önyargıların azalması konusunda engellere takılıyor olmak süreç açısında pek te kaçınılabilecek bir durum değil.
Ebeveynleri yanıltan bir diğer durum ise; dikkati dağınık ve çok hareketli çocukların sevdiği şeylerle uğraşırken aynı semptomları göstermediğidir. Böyle durumlarda endişelenmeye başlayan ebeveynler, çocuklarının sevdiği bir şeylerle meşgul olurken dikkatinin dağılmadığını görünce bu durumun geçici bir şımarıklıktan ibaret olduğunu düşünerek endişelenilmesi gereken durumdan uzaklaşabiliyorlar.
Ayrıca çocukları psikiyatristte veya psikoloğa götürmenin gizlenecek bir durum, çevredeki insanlar tarafından ayıplanabilecek bir etiket oluşturacağı gibi anlamsız düşünceler eklenince, erken dönemde başlaması gereken tedavi sürecinin uzamasına,
zorlaşmasına sebep olmaktadır.
DEHB tıpkı şeker, tansiyon vb. gibi kronik bir hastalıktır psikiyatrist tarafından ilaç tedavisi uygulanırken,
beyin egzersiz ve psikoterapi programları uygulanarak takip ve kontrol altında tutulması gerekir.
Ve unutmamalıyız ki dikkat eksikliğine her zaman hiperaktivite eşlik etmeyebilir!
Çocuklarınızı gözlemleyiniz;
-Okul veya kreşlerinde arkadaşlarına karşı saldırgan ve sürekli olarak düzen bozucu dürtüsel davranışları yaygınsa
-Verdiğiniz sorumlulukları uygulaması için normalden fazla uyarmak zorunda kalıyor hatta buna dayanmakta zorluk çektiğinizi hissediyorsanız
-Sevdiği şeylere verdiği dikkati, görev ve sorumluluklarına veremiyorsa
-Akranları ile karşılaştırıldığında dikkati daha az ve odaklanamıyorsa
dürtüsel isteklerini erteleyememe, kontrolsüz davranış ve ifade durumları var ise;
gerekli test ve analizleri uygulaması, tedavi sürecinde kontrol ve egzersiz gibi uygulamalarda
yardımcı olması adına bir psikoloğa başvurunuz.
KLİNİK PSİKOLOG HASAN FIRAT TAŞ